اثر ویتامین e روی پارامترهای اسپرمی رت های بالغ تیمار شده با سدیم ارسنیت

ارسنیک از فراوان ترین و بالقوه ترین عناصر سرطان زا است . سدیم ارسنیت قادر است با القای استرس اکسیداتیو ناهنجاریهای تولید مثلی در جنس نر بوجود آورد. ویتامین e آنتی اکسیدانت اصلی در سیستم دفاعی آنتی اکسیدانت سلول می باشد و اصلی ترین نقش زیستی آن حفاظت از اسیدهای چرب غیر اشباع چندگانه (polyunsaturated fatty acids pufas) و دیگر ترکیبات غشای سلول و لیپوپروتیین های کم چگال در برابر اکسیداسیون توسط رادیکال های آزاد است. هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات زیان آور سدیم ارسنیت روی پارامترهای اسپرمی و بافت بیضه رت های بالغ و تأثیر ویتامین e به عنوان یک آنتی اکسیدانت قوی بر روی این تغییرات بود . رت ها به 4 گروه (n=6) کنترل، ویتامین (100 mg/kg/day) e، سدیم ارسنیت (8 mg/kg/day) و سدیم ارسنیت + ویتامین e تقسیم شدند. تیمار به صورت خوراکی و توسط کاواژ، روزانه به مدت 8 هفته صورت گرفت. پس از پایان دوره تیمار و تعیین وزن بدن رت ها، ناحیه دمی اپیدیدیم چپ جهت آنالیز تعداد، قابلیت حیات، قابلیت تحرک و ناهنجاریه های مورفولوژیکی اسپرم و بررسی ماده ژنتیکی اسپرم با استفاده از رنگ آمزی های ویژه هسته وهمین طور بیضه چپ به منظور تعیین وزن، بررسی ماده ژنتیکی سلول های اسپرماتوگونی، بررسی وقوع اپوپتوزیس در بافت بیضه، بررسی ساختار بافت بیضه از نظر مورفولوژیکی و اندازه گیری قطر لوله سمی نیفر، قطر لومن و قطر هسته اسپرماتوگونی، خارج و بعد از طی مراحل آماده سازی مورد بررسی قرار گرفت. داده های حاصل با استفاده از نرم افزار spss و روش آنالیز واریانس یک طرفه آنالیز و تفاوت میانگین ها در حد p<0/05 معنی دار در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که میانگین وزن بدن و بیضه رت ها بین هیچ یک از گروه های چهارگانه اختلاف معنی داری نداشت (p>0/05) . با این حال میانگین تعداد، قابلیت حیات، قابلیت تحرک، مورفولوژی طبیعی اسپرم و قطر لوله های سمی نیفر در گروه سدیم ارسنیت نسبت به گروه کنترل کاهش معنی داری را نشان داد (p<0/001). میانگین قطر لومن لوله های سمی نیفر درگروه سدیم ارسنیت نسبت به کنترل افزایش معنی داری داشت (p><0/001). در این مطالعه سدیم ارسنیت فاقد اثر روی دناتوره شدن dnaی اسپرم، جایگزینی هیستون با پروتامین در هسته طی فرایند بلوغ اسپرم و میانگین قطر هسته اسپروماتوگونی ها بود (p>0/05). ویتامین e در گروه سدیم ارسنیت + ویتامین e توانست اثرات مخرب سدیم ارسنیت را در خصوص میانگین تعداد، قابلیت حیات، قابلیت تحرک، مورفولوژی طبیعی اسپرم، قطر لوله های سمی نیفر و قطر لومن لوله ها در مقاایسه با گروه سدیم ارسنیت به طور معنی داری جبران نماید. علاوه بر آن تیمار رت ها با ویتامین e به تنهای یموجب افزایش معنی داری در قابلیت تحرک، قابلیت حیات اسپرم، قطر لوله های سمی نیفر و کاهش قطر لومن لوله ها در این گروه نسبت به سه گروه سدیم ارسنیت و سدیم ارسنیت + ویتامین e شد. نتیجه قابل ملاحظه در این مطالعه این است که ویتامین e به عنوان یک آنتی اکسیدانت قوی توانست اثرات زیان بار سدیم ارسنیت روی اسپم و بافت بیضه رت بالغ را تاحدودی جبران نماید.